Posts

Showing posts from February, 2013

'ಕಂಬಳ' ಕೋಣಗಳ ಓಟ ಸ್ಪರ್ಧೆ

Image
'ಕಂಬಳ' ಕರಾವಳಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನಪದ ಕ್ರೀಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಪರಶುರಾಮ ಸೃಷ್ಟಿಯೆಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ತುಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿರುವ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯ ಮಜಲಿನಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುವುದೇ ಕಂಬಳ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳು . ಕಂಬಳಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ರೀತಿಯ ಆಚರಣೆಗಳಿದ್ದು ‘ ಬಾರೆ ಕಂಬಳ ’ ಮತ್ತು ‘ ಪೂಕರೆ ಕಂಬಳ ’ ಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಬಳದ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಸಾಂಕೇತಿಕವಾಗಿ ಪೂರೈಸಲಾಗುತ್ತದೆ . ‘ ದೇವರ ಕಂಬಳ ’ ಮತ್ತು ‘ ಅರಸು ಕಂಬಳ ’ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕವಾದುವು . ಅವೇ ಇಂದು ಆಧುನಿಕ ಕಂಬಳದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿವೆ . ನವೆಂಬರ್ ‌ ನಿಂದ ಮಾರ್ಚ್ ‌ ವರೆಗಿನ ಐದು ತಿಂಗಳ ಕಾಲವೆಂದರೆ ಅದು ಕಂಬಳದ ಕಾಲ . ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉಡುಪಿ , ಕಾರ್ಕಳ , ಹಳೆಯಂಗಡಿ , ಮುಲ್ಕಿ , ಮಂಗಳೂರು , ಕಾಂತಾವರ , ಪುತ್ತೂರು , ಬಂಟ್ವಾಳ , ಮಂಜೇಶ್ವರ ಮೊದಲಾದೆಡೆ ಕಂಬಳ ಓಟಗಳು ವಿಜೃಂಭಣೆಯಿಂದ ಜರುಗುತ್ತವೆ .   ಎಲ್ಲ ಕಡೆಗಳಂತೆ ಇಲ್ಲಿ ಸಹಾ ಇಲ್ಲಿನ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ನಾಗರೀಕತೆಯ ಮಾಯಾ ಪರದೆಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮರೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದರೂ ಕೆಲವಾದರೂ ಜಾನಪದ ಆಚರಣೆಗಳು ತಮ್ಮ ಮಣ್ಣಿನ ಸೊಗಡನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ . ಅಂತಹ ಜಾನಪದ ಅಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಬಳ ಪ್ರಮುಖವಾದುದು . ಮೊದಲ ಭತ್ತದ ಬೆಳೆಯ ಕೊಯ್ಲು ಮುಗಿದು ಎರಡನೆಯ ಸುಗ್ಗಿ ಬೆಳೆಗೆ ಭೂಮಿ ಹದಮಾಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ...

ಸಂತ ಅಲೋಶಿಯಸ್‌ ಚ್ಯಾಪಲ್‌

Image
ಮಂಗಳೂರು ನಗರದ ಅತೀ ಎತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಗೊಂಡ ಸಂತ ಅಲೋಸಿಯಸ್‌ ಚ್ಯಾಪಲ್‌  ಪ್ರವಾಸಿಗರ ನೆಚ್ಚಿನ ಕೆಂದ್ರ. ಪ್ರತೀ ವರ್ಷ ದೇಶ-ವಿದೇಶಗಳಿಂದ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಇಲ್ಲಿ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಮಂಗಳೂರಿನ ಹಳೆಯ ಮತ್ತು ಸುಂದರ ಚರ್ಚಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಚರ್ಚ್‌ನ ಒಳಗೋಡೆ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯ ಮೇಲೆ ಬಿಡಿಸಲಾಗಿರುವ ವರ್ಣ ಚಿತ್ರಗಳು ಅತ್ಯಾಕರ್ಷಕವಾಗಿದ್ದು ಈ ಚರ್ಚ್‌ನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿವೆ. ಇಟಲಿಯ ಕಲಾವಿದ ಅಂಟನಿ ಮೊಸೆನಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಈ ಕಲಾ ಚಿತ್ರಗಳು ಏಸುಕ್ರಿಸ್ತನ ಜೀವನ ಕಾಲದ ಪ್ರಮುಖ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಇಲ್ಲಿ ಹೊರತು ಪಡಿಸಿದರೆ ರೋಮ್ ನ ಸಂತ ಪೀಟರ್  ಬಾಸಿಲಿಕಾ ದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಾಣಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಮೊಸೆನಿ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ವಿವರಗಳನ್ನು ನೀಡಲೇ ಬೇಕಿದೆ. ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಇಟಲಿ ದೇಶದ ಅವನು, ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಜೆಸುಯಿಟ್ ಪಾದ್ರಿಗಳ ಜೊತೆ ಬಾಳುತ್ತಿದ್ದ ಒಬ್ಬ ಬ್ರದರ್ ಮಾತ್ರ ಆಗಿದ್ದ. ಕಡಲು ದಾಟಿ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದ. ಅವನು ನಗುವುದು ಕಡಿಮೆಯಾದರೂ, ಮುಖದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಕಂಡರೆ, ಮರೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದಂತೆ ಮೂಡುತ್ತಿತ್ತು. ಹಣೆಯು ಬೆಳೆದು, ಕೂದಲು ಹಿಂಜರಿದು ಮುಖ ಅಗಲವಾಗಿತ್ತು. ತುಳುನಾಡಿನ ಗುಡ್ಡವೊಂದರ ತುದಿಯ ಕ್ರಿಸ್ತ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರದ ಗೋಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಗಲುಪೂರ್ತಿ ಅವನು ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಮೂಡಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದ...

ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಾಲಯ ಮುಂಡ್ಕೂರು

Image
ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲಾ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಕಾರಣಿಕ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಮುಂಡ್ಕೂರಿನ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಾಲಯ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಬಹುವಾಗಿ ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತಿರುವ 1500 ವರ್ಷಗಳ ಇತಿಹಾಸವಿರುವ ಪುಣ್ಯಕ್ಷೇತ್ರ. ದೇವಾಲಯದ ನಾಲ್ಕು ದಿಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ಶಿವನ ದೇವಾಲಯಗಳಿವೆ. ಮುಂಡಕೂರು ಎಂದಿದ್ದ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಹೆಸರು ಮುಂಡ್ಕೂರು ಎಂದು ಬದಲಾಯಿತು. ಪೂರ್ವಾಭಿಮುಖವಾಗಿ ಇರುವ 8ನೇ ಶತಮಾನದ ದೇಗುಲದಲ್ಲಿ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಆಸುಪಾಸಿನ 9 ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದ ದೇವಾಲಯ ಇದಾಗಿದೆ. ತುಳುನಾಡಿನ ಪಾಡ್ದನ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಜಾನಪದ ಹಾಡಿನಲ್ಲಿ ಬರುವ ಕಾಂತಬಾರೆ -ಬೂದಬಾರೆ ಶೂರರು ಈ ದೇವಿಯ ಆರಾಧಕರು. ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಆಳುತ್ತಿದ್ದ ವೀರವರ್ಮ ಮತ್ತು ಸಹಚರರ ಉಪಟಳವನ್ನು ತಾಳಲಾರದೆ ಇವರು ಅವರನ್ನು ಸಾಯಿಸಿ, ಕ್ಷೇತ್ರದ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಎಂಟು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿದರು. ಭಂಗ ಮತ್ತು ಚೋಟ ಜಮೀನ್ದಾರ ಕುಟುಂಬದವರು ದೇವಾಲಯದ ಆಡಳಿತವನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಎನ್ನುವುದು ಪುರಾಣ. ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ದುರ್ಗಿ ಅಲ್ಲದೆ ಕ್ಷಿಪ್ರಪ್ರಸಾದ ಸ್ವರೂಪಿ ಮಹಾಗಣಪತಿ, ನವಗ್ರಹ, ನಾಗ ಮುಂತಾದ ದೇವರಿಗೂ ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಧೂಮಾವತಿ, ರಕ್ತೇಶ್ವರಿ, ಪಿಲಿಚಂಡಿ, ವಾರಾಹಿ ಪಂಜುರ್ಲಿ ಮುಂತಾದ ಭೂತಗಳಿಗೂ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ. ಕುಂಭ, ಕಾರ್ತಿಕ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಶರವನ್ನವ...